Hodiaŭ estis denove interesa tago – sed aperis ankaŭ kelkaj melankoliaj momentoj, kiam ni alfrontis erojn de la perdita pasinteco...
Ĉar proksimume duono de nia grupo estas japanistoj aŭ almenaŭ studas la japanan, estis nature, ke ni petis vidi la restaĵojn de la iama urba ŝintoa sanktejo de Toyohara. Oni kondukis nin al ties loko, sed troviĝis nur la fundamento. La sanktejo estis detruita baldaŭ post la Sovetia rekonkero de la urbo. Tamen, ia melankolio paco ankoraŭ ŝvebis super la arbara deklivo ĉirkaŭ la sanktejo. Eble iu dirus, ke ia kamio ankoraŭ ĉeestis? Ĉeestis almenaŭ aro da nigraj kornikoj, kies grakoj estas multe pli raŭkaj kaj sombraj ol tiuj de iliaj eŭropaj kuzoj, grizaj kornikoj. Dum nia vizito ili ade grakis, kvazaŭ drama ĥoro akuzanta la historion. La travivaĵo preskaŭ postulis verki hajkon, sed bedaŭrinde tia ankoraŭ ne aperis por ĉi tiu taglibro.
Poste, en la regiona muzeo, ni renkontis la unuajn reprezentantojn de la saĥalenaj malplimultoj, unu nivĥinon kaj unu nanajinon, kiujn la muzeaj oficistoj konis pro iliaj artaj aktivecoj. Ili estis simpatiaj kaj parolemaj, sed ne bone scipovis la lingvojn de siaj popoloj, kion ili sincere bedaŭris. Estis por mi interese renkonti la nanajinon, ĉar unu el miaj plej ŝatataj filmaj herooj, Dersu Uzala en la filmo de Akira Kurosawa, estis nanajo. Efektive, mi rerigardis la filmon hejme ĝuste antaŭ la ekveturo.
Jen ĉi-sube Katja kun studentoj intervjuas la nivĥinon pri vortoj signifantaj parencojn. (La nivĥa lingvo ekzemple ne havas vortojn por 'frato' aŭ 'fratino', sed anstataŭe la tri vortojn 'pli aĝa frato', 'pli aĝa fratino' kaj 'frateto/fratineto'.) En ĉi tiu blogo mi tamen observos la principon, ke se mi montras la foton de iu persono, mi ne priskribas ties respondojn al niaj demandoj. Al ĉiu lingva informanto ni promesos, ke iliaj respondoj ne estos publikigitaj kun iliaj personaj datenoj.
Kun Janne kaj kelkaj studentoj mi intervjuis du aliajn, enurbe loĝantajn nivĥinojn, el kiuj la pli aĝa estis ĉirkaŭ 40-jara kaj la pli juna ĉirkaŭ 20-jara (kompreneble ni demandis pri la precizaj aĝoj, sed denove mi havas la devon iom anonimigi ilin). La pli aĝa laboras en petrola kompanio, kiel tiom multaj ĉi tie. Ŝi ankoraŭ parolis la nivĥan kiel infaneto, sed en la lernejo ĉesis pro la mokoj de aliaj infanoj. Ŝi tamen ne kulpigas la socion sed male opinias, ke la malplimultoj estas multmaniere subtenataj de la loka adminstracio.
La 20-jara junulino estas studentino de iu universitato en la eŭropa parto de lando, nun vizitanta sian hejmurbon. Ŝi reprezentas jam la duan generacion neparolantan la nivĥan. Tamen ŝi diris, ke ŝia avino scipovas la lingvon kaj eĉ verkas artikolojn por la nivĥa gazeto Nivx dif ("nivĥa vorto"). Ŝi ankoraŭ konas kelkajn nivĥajn kredaĵojn pri la naturo, kaj rigardas sin nek kiel ruson nek kiel kristanon. Mi supozas, ke ŝi similas ekzemple al iu moderna indianino en Usono – ankaŭ laŭaspekte: se oni farus "Pocahontas" ĉi tie, ŝi estus bonega kiel la ĉefrolulino. Nu, ni ja ne estas tre malproksime de la Beringa markolo, kiu glaciepoke estis terponto peranta la unuajn praloĝantojn al Ameriko!
Estas evidente, ke la nivĥa lingvo ne trovis manieron transvivi en la urba medio. Tiel ja okazis al amaso da malgrandaj lingvoj. Sed la nivĥinoj diris, ke pli norde de la insulo troviĝas parolantoj – precipe en la vilaĝo Nekrasovka, kie Nivx dif aperas kaj kiu estos la plej norda etapo de nia vojaĝo. Mi komencas jam atendi la morgaŭan ekveturon per nokta trajno norden, kvankam nia unua celo estos la pli suda urbo Nogliki, kie la fervojo finiĝas.
Vespere iuj el nia grupo, tamen ne mi, partoprenis aŭtobusan ekskurson por rigardi ĉe la maro grandegan gasfabrikon, kiu produktas kvin procentojn de la likvigita tergaso en la mondo. Pro la mallumo kaj nebulo ili tamen ne multon vidis, sed ĉefe fotis unu la aliajn kaj neklarajn grandajn lumojn briletantajn de la maro. La tago do finiĝis kun iom svaga tuŝo de la saĥalena realo.
Ei kommentteja:
Lähetä kommentti