2015-01-17

Orienta taglibro (10)

16 kaj 17 aŭgusto 2014, Oĥa kaj Nekrasovka (Pomr vo)

Hieraŭ kaj hodiaŭ estis niaj lastaj tagoj de terena laboro inter nivĥoj. Hieraŭ tamen nur kvin el ni povis veturi aŭte al la vilaĝo Nekrasovka / Pomr vo, kiun ni ĉiuj jam tre ekŝatis, kaj ni ceteraj devis resti en la urbo por intervjui la nivĥojn loĝantajn ĉi tie.

Ni estis kondukitaj al la kunvenejo de la loka kultura organizaĵo de "malgrandaj popoloj", kiu situis en ordinara apartamento. Ekstere la domo estis en nebona stato, la ŝtuparejo svenige odoraĉis je kat-urino, kaj niaj gastigantoj estis tre pardonpetaj. La kunvenejo estis tamen bone prizorgita, kaj ni havis tie interesajn diskutojn kaj intervjuis bonajn lingvajn konsultatojn. La sola malĝojiga afero estis, ke la kultura organizaĵo evidente neniel kunlaboras kun la kultura centro "Kəxkəx" en Nekrasovka. Kial tiel ofte okazas, ke aktivistoj de malgrandaj gentoj disigas siajn fortojn? (Nu, la samon oni kompreneble povus demandi pri la esperantistoj.)

Mi intervjuis nivĥon Aleksandr Provka, dek jarojn pli aĝan ol mi, kiu devenas de la Ŝmita duoninsulo – la sama loko, kie ni aventuris la antaŭan tagon. La lingvon de sia popolo li ne plu scipovis; efektive, neniu plu parolas la ŝmitan dialekton de la nivĥa (aŭ tiel ni ankoraŭ hieraŭ kredis), sed estis interese aŭdi lin rakonti pri la grandaj sociaj kaj ekonomiaj ŝanĝoj en Saĥaleno. Dum la sovetia tempo funkciis grandaj fiŝfabrikoj kaj fiŝkaptado estis grava profesio. Nun ĉiuj fiŝkaptas nur por la bezonoj de sia propra familio, kaj estas eĉ malfacile aĉeti freŝan fiŝon ie ajn sur la insulo. Se ni havus pli da tempo li tre volonte irus fiŝkapti kun mi... Mi pensis pri mia patro, kiu iam sensukcese provis instrui min meti vermon-logaĵon sur hokon kaj ŝati fiŝkaptadon per vergo. Espereble la simpatia Aleksandr trovos kamaradon pli similan al si kaj iros fiŝkapti kun tiu!

Mi kaj konsultato Aleksandr Andrejeviĉ Provka en la kultura centro de malgrandaj popoloj en Oĥa. Li estas nivĥo kaj devenas de la Ŝmita duoninsulo.

Vespere ni kolektiĝis en la hotela restoracio "Faraon" kaj interŝanĝis spertojn. La grupo vizitinta Nekrasovka-n estis sukcesa kaj interalie intervjuis iun koreinon loĝantan tie. Multaj koreoj venis al la insulo dum la japana Karafuto-tempo (vidu la duan kaj trian partojn de mia taglibro) kaj restis tie ankaŭ dum la sovetia tempo.

La sola malagrablaĵo hieraŭ vespere estis, ke "Faraon" dungis kantistinon. Kiam ŝi komencis sian kantadon forte amplifitan en la malgranda kela restoracio, ne eblis daŭrigi konversacion. Ni demandis la restoraciajn laboristojn ĉu la kantistino povus prezenti pli mallaŭte – konsidere ke ni estis la solaj klientoj – sed tio ne eblis: "estas ŝia laboro kanti, kaj ŝi kantos". Verŝajne la celo estis allogi per la kantado pliajn klientojn tra la malfermita ekstera pordo, sed ni devis rifuĝi en aliaj partoj de la hotelo.

Hodiaŭ matene ni ĉiuj povis veturi al nia ŝatata vilaĝo Nekrasovka / Pomr vo, kaj ni trovis tion bonega maniero fini nian laboron en Saĥaleno. Ni faris bonajn intervjuojn en la sidejo de "Kəxkəx" – ne nur kun nivĥoj, sed ekzemple kun unu viro miaaĝa, kiu estis duone evenka kaj duone ujlta. Kvankam li nek unu nek la alian lingvon parolis flue, li povis doni multajn interesajn toponimojn (loknomojn) al Janne. Cetere, ankaŭ lia persona historio estis de la tipo jam konata por ni: antaŭ la pension-lernejo li parolis ambaŭ siajn gepatrajn lingvojn, post la lernejo jam ne...

La tagmanĝa tablo en "Kəxkəx" surhavis multajn fiŝaĵojn, kiel estas kutime ĉe la nivĥoj. Ni frue lernis la simplan vorton ma, kiu signifas sekigitan fiŝon.

Sur la tagmanĝa tablo en Nekrasovka

La lastan posttagmezon en Pomr vo ni pasigis sur la strando de la malnova vilaĝo.

Al la strando de Nekrasovka / Pomr vo

Malgraŭ la malalta tajdo, ni iel-tiel sukcesis bani nin en Pacifiko. Akompanis nin al la strando nia amiko Ajs ('oro'), hundo kiu sekvis nin ĉien. Eĉ kiam ni veturis inter la nova kaj malnova vilaĝoj, li fidele postkuris nian aŭton.

Nia amiko Ajs promenas sur la strando, dum finnaj studentoj (fon-fone) klopodas bani sin en Pacifiko dum malalta tajdo.

Estis agrabla kaj memorinda tago por ni ĉiuj, sed precipe por Katja. Hazarde ni eksciis, ke unu el la nivĥinoj en la vilaĝo parolas ne nur la lokan amuran dialekton de la nivĥa, sed ankaŭ la nordan ŝmitan dialekton, ĉar ŝi devenas de la Ŝmita duoninsulo. Katja ricevis de ŝi valoran materialon pri tiu dialekto, kiun neniu pli frue priskribis!

La alia heroaĵo de Katja hodiaŭ estis, ke en "Faraon" ŝi sukcesis konvinki la restoracion doni liberan vesperon al la kantistino, kaj ni povis do trankvile vespermanĝi kaj festi la finon de nia terena laboro en Saĥaleno. Ni ankoraŭ pasigos kelkajn tagojn en la japana insulo Hokajdo, sed ĉar la ajnua lingvo jam preskaŭ formortis, nia laboro tie estos alispeca.

Ankaŭ mi komencas finfine senti min iom sperta terena lingvisto, kvankam kompreneble la aliaj instruistoj estas pli spertaj kaj faris multe pli grandan laboron ol mi. Mi jam rutine pakis ĉiumatene en mian pli malgrandan dorsosakon ĉion, kio povos utili dum la tago, sen bezoni multe pripensi.

Se vi hazarde fariĝos terena lingvisto en matura aĝo, kiel mi, jen tipa enhavo de mia dorsosako dum la ĵusaj tagoj: du paroj da okulvitroj (nu, mi ja estas jam en matura aĝo); nigraj okulvitroj; deinfekta likvaĵo por manoj; kontraŭmoskita likvaĵo; medikamento kontraŭ veturmalsano; kombilo; akvobotelo; ombrelo; krajonoj; kajeroj; vortaroj; sonregistrilo; poŝtelefono kiu servas ankaŭ kiel kamerao (la studentoj kunportas ankaŭ verajn kameraojn); poŝtelefona ŝargilo; USB-memorilo; portebla komputilo kaj ties ŝargilo (oni verŝajne ne bezonos la komputilon dum la tago, sed en Rusio oni ankaŭ ne kuraĝas lasi ĝin en la hotelo); subskribotaj ruslingvaj dokumentoj, per kiuj la konsultatoj donas al ni permeson uzi lingvan materialon; ruslingvaj dankleteroj disdonotaj al la konsultatoj; socilingvistika demandaro en pluraj ekzempleroj; pasporto; ĉiuj biletoj (trajnaj, ŝipaj, aviadilaj) kiujn mi ankoraŭ bezonos; laŭtaga programo de nia ekspedicio; zorge kaŝita dika fasko da japanaj enoj; malpli zorge kaŝita fasko da rusaj rubloj; mapoj; donacetoj por la konsultatoj (ekzemple finna vodko, alumetujoj, tranĉiloj); bankostumo; bantuko; kaj certe ankoraŭ io, kion mi forgesis!

Morgaŭ matene ni definitive forlasos Oĥa-n kaj la nivĥojn. Estas malfacile kredi, ke postmorgaŭ vespere ni jam estos en Asahikawa, Japanio, en komplete alia lingva kaj kultura medio, kvankam ni ne veturos aviadile.

Ei kommentteja:

Lähetä kommentti